Avondlezing door em. prof.ir. J.P.M Sanders en ir. J. van den Broek georganiseerd door de Groningse Chemische Kring.
Hoe blijven we binnen de planeetgrens van stikstof?
Samenvatting presentaties
Halveren van stikstof uitstoot is noodzakelijk in Nederland en dit moeten we bereiken door de helft aan stikstof in de vorm van kunstmest en veevoerimport aan te wenden. De Planeetgrens voor stikstofgebruik op deze Aarde is in 2015 in Nature door een groep internationale wetenschappers gekwantificeerd op 90 miljoen ton stikstof per jaar. Zouden we deze eerlijk verdelen over de wereldbevolking dan is er jaarlijks 12 kg stikstof beschikbaar om al het eiwit dat we per individu eten te produceren. We gebruiken nu in Nederland het dubbele en in Europa zelfs het driedubbele per persoon per jaar.
Halveren we de stikstof input door halveren van kunstmestgebruik en halveren van import diervoeder, dan behalen we ook de randvoorwaarden voor de natuur en komen wij tegelijkertijd dichter bij een eerlijke verdeling van de stikstof gebruiksruimte en verkrijgen wij strategische kennis die we in het buitenland kunnen verkopen.
NSI Byosis heeft een techniek ontwikkeld om stikstof (ammoniak) uit reststromen, bijv rond een vergister of bij een afvalwaterverwerking, te strippen. Door ammoniak vervolgens uit het residu te strippen ontstaat een meststof waarmee we kunstmest kunnen vervangen. Jan van den Broek, directeur van NSI Byosis heeft met zijn bedrijf ammoniak strippen tot een volwassen technologie ontwikkeld en presenteert hoe deze technologie inmiddels bijdraagt aan het reduceren van het kunstmestgebruik maar ook aan het economisch bedrijven van een biogas vergister en de productie van groengas waarvan we in 2030 2 miljard m3 willen produceren in Nederland. Het is ook een oplossing om de kosten van waterzuivering te verlagen door stikstof (ammoniak) terug te winnen in plaats van de vernietigen.
In principe zijn stikstofreductiemethodes aan de bron beter dan aan einde van de pijp, maar deze routes zullen meer tijd vergen dan bovengenoemde technologie. Johan Sanders gaat in op welke routes er zijn en nog ontwikkeld kunnen worden om binnen de planeetgrens voor stikstof te gaan komen. Import van veevoer kunnen we reduceren door eiwit uit bietenloof en gras efficiënter te benutten door eiwit vooral geschikt voor rundvee te scheiden van eiwit dat juist weer heel geschikt is voor varkens. Daardoor hoeven we grote hoeveelheden sojaschroot minder in te voeren.
Een gereedschapskist met een tiental technologieën staat klaar om tot de noodzakelijke verbetering te komen van de stikstofgebruiksefficiëntie.
Loopbaan Johan Sanders
- Universiteit van Amsterdam: PhD in Moleculaire Biologie, 1977
- Gist brocades: 1977-1993 verschillende functies in R&D en business ontwikkeling
- AVEBE: 1993-2001: R&D Directeur
- Wageningen Universiteit en Researchcentrum: 2002-2014 Hoogleraar Biobased Commodity Chemicals
- Wageningen Universiteit en Research: Innovation Manager 2014-2018
- Sanovations BV, 2018 – heden; start nieuwe biobased en stikstof activiteiten
Loopbaan Jan van den Broek
- Rijksuniversiteit Groningen: Technische Scheikunde, 1990
- Fluor Daniel: 1990-1995 process engineer (petro)chemie
- EPS: 1995-1998 project engineer drinkwater en afvalwater technologie
- Forbo: 1998-2001 manager engineering
- Electrabel (Engie): 2001-2007: plant manager energiecentrale regiodirecteur 4 energiecentrales
- Co-Energy BV: 2006- heden eigen project/proces adviesbureau
- NSI Byosis BV: 2009 – heden ontwikkeling, verkoop, bouw van “biorefinery” installaties vooral ammoniastrippers
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar gck@kncv.nl of kommer.brunt@planet.nl.
