Avondlezing door prof.dr. Katrien Keune georganiseerd door de Groningse Chemische Kring.
Operatie Nachtwacht: Onderzoek geeft Rembrandt's meesterwerk meer Kleur
Samenvatting
Was De Nachtwacht oorspronkelijk zo donker bedoeld? Wat is die wittige waas boven het hondje? Wat kunnen we te weten komen over de pigmenten die Rembrandt in de Nachtwacht heeft gebruikt? Dit zijn enkele vragen die het onderzoeksteam van Operatie Nachtwacht zich in 2019 stelde.
Tussen 2019-2021 heeft het Rijksmuseum uitgebreid onderzoek gedaan aan Rembrandts’ meesterwerk De Nachtwacht met de meest geavanceerde onderzoekstechnieken en grensverleggende computertechnologie. Het doel van dit onderzoek is om een beter begrip van het maakproces en beter inzicht in de conditie van het schilderij te krijgen. De onderzoeksresultaten leverde belangrijke informatie voor het opstellen van het behandelingsplan. De behandeling van De Nachtwacht is in januari 2021 van start gegaan.
Tijdens het onderzoek zijn vele ontdekkingen gedaan en daarbij zijn prachtige details van Rembrandts’ verf opgenomen (inzoomer afbeelding). Onderzoek heeft aangetoond dat de verf op veel plekken vroeger veel meer kleur had en dat Rembrandt een veel rijker en diverse kleurpallet gebruikte dan gedacht. De verschillende analytische technieken op zowel macro- als microschaal zijn toegepast alsmede de chemische processen die een rol spelen in de (verouderde) verf zullen in de lezing aanbod komen.
Verkorte loopbaanbeschrijving van prof.dr. Katrien Keune
Katrien Keune, scheikundige, is hoofd Science bij het Rijksmuseum en bijzonder hoogleraar Moleculaire Spectroscopie aan de Universiteit van Amsterdam. De afdeling Science, een onderafdeling van Conservation & Science, doet in nauwe samenwerking met conservatoren, restauratoren en (technische) kunsthistorici onderzoek naar de collectie van het Rijksmuseum. Ze deed haar promotieonderzoek aan het AMOLF instituut in het De Mayerne Programma. Ze keek naar de wisselwerking tussen bindmiddelen en pigmenten in de verf van een aantal schilderijen uit de 15e tot de 20e eeuw, en naar metaalzepen in de verf. Haar onderzoek en dat van tal van collega’s sinds 1995 hebben onze kennis over schilderijen en het restaureren ervan grondig veranderd. Als hoofd van het natuurwetenschappelijk onderzoek van het Rijksmuseum helpt ze deze kennis verder ontwikkelen en toepassen in het onderzoek van het museum en in het restaureren van de kunstwerken daar en elders. Het grote project “Operatie Nachtwacht” is hier een goed voorbeeld van. Email: k.keune@rijksmuseum.nl.
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar gck@kncv.nl of kommer.brunt@planet.nl.